मेघराज राय\ जिराभवानी, १ माघ ।
सङ्क्रान्तिको अघिल्लो दिन जिता मार्ने, मिठा परिकार खाने र माघी नुहाउने थारु समुदायमा परम्परागत चलन छ । थारु समुदायमा मनाइने माघी पर्वमा पुस मसान्तको अघिल्लो दिन खोला र नदीमा माछा मार्ने, मसान्तका दिन जिता मार्ने (सुँगुर बंगुर मार्ने) नयाँ धान कुटाएर राखिएको चामलको पिठोबाट बनाइने ढिक्री तिलौरी लाई लगायतका परीकार बनाएर नाचगान गर्दै मिलेर खाने गर्छन् ।
साथै माघे सङ्क्रान्तिको दिन बिहानै खोला वा नदीमा माघी नुहाउने र नजिकैको मन्दिरमा पूजा गर्न जाने परम्परागत चलन पनि छ ।थारु समुदायको बाहूल्यता रहेको मध्य तराइका बारा, पर्सा,रौतहट ,चितवन लगायत प्रदेश नम्बर २ का जिल्लामा बसोबास गर्ने थारु समुदायले माघे संक्रान्तिका दिनलाई ठूलो चाडका रुपमा मनाउने गर्दछन् भने थारु समुदायले माघलाई नयाँ वर्षका रुपमा पनि लिने गर्छन् ।
त्यस्तै माघी पर्वका अवसरमा जिराभवानी गाउँपालिकाको पकडीटोलमा बृहत कार्यक्रम आज सम्पन भएको छ । नेकपा पुर्ब सान्सद जय प्रकाश थारूको प्रमुख आथितव तथा जिराभवानी गाउपालिकाका अध्यक्ष रामपिरीत महतोको सभापतित्वमा सम्पन्न भएको हो । सो कार्यक्रममा बिशिष्ट अथिती जिराभवानी गाउँपालिकाको उपप्रमुख उषा देबी थरूनी, वार्ड नंबर १ का अध्यक्ष शेखनुमान आजम, वार्ड नंबर २ का वार्ड अध्यक्ष महादेव महतो, समाज सेबी रामतऔतार पटवारी थारू कल्याण कारिणी का कार्यबाहक सभापती ठाकुर प्रसाद महतो, समाज सेबी भोला महतो, स्थानीय पत्रकार बुध्दिजीवी महिला बालबालिक लगायतको उल्लेखनीय उपस्थित रहेको थियो ।
उक्त कार्यक्रमको स्वागत मन्तब्य समाजसेवी रामशरण खवासले गर्नु भएको थियो भने कार्यक्रम सञ्चालन बिजय थारुले गर्नु भएको थियो । कार्यक्रममा थारू समुदायमा बिस्तारै हराउँदै गएको झमटा नृत्य पनी प्रस्तुत भएको थियो । कार्यक्रममा स्थानि गायक जितेन्द्र राय, भोजपुरी स्टार सुनिल पन्डित र स्थानीय बालबालिकाहरुले पनी आ आफ्नो जातिय भेषभुषामा नृत्य प्रस्तुत गरेका थिए ।
माघी पर्वसँगै थारु जातीमा खेतबारी अधिया बटैँया लगाउने, गाँउको बडघर, चौकीदार, गुरुवा, ल्वाहार राख्न खुजनी बुजनी (पक्कापक्की) गर्ने परम्परागत चलन अहिले पर्सामा हटेका स्थानीय थारू अगुवाहरू भनाइ रहेकोछ । पर्साको ऐतिहासिक जिराभवानी गाउँपालिका को वार्ड नम्बर १ परिसरमा भएको थियो। माघी तथा पर्यटन महोत्सव २०७५ आयोजना गरिएको जिराभवनी गाउँपालिका वार्ड नंबर १ आयोजक समितिका अध्यक्ष सुमित दास थारुले जानकारी दिनुभयो ।
पर्साको कृषि र पर्यटन क्षेत्रको प्रवद्र्धनमा सहयोग पुर्याउने उदेश्यका साथ राज्यको पुर्नसंरचनासँगैै स्थानीय तह भएपछि यस क्षेत्रमै पहिलोपटक र सो कार्यक्रमको आयोजना गरेको जिराभवानी गाउपालिकाका प्रमुख रामप्रित महतोले बताउनुभयो । महोत्सवमा राष्ट्रिय कलाकारसँंगै स्थानीय थारु कला संस्कृति र देउडा झमटा थारू संस्कृति खानपान वस्तुहरुको प्रदर्शनी पनी गरिएकाे थियाे ।